|
 |
 |
 |
Dünya Anıtlar Fonu'nun koruma altına aldığı 100 anıt 2006 listesi
Bam
BAM, IRAN
M.Ö. üçüncü ya da ikinci yüzyıllarda Dasht'e Çölü'nde bir Parthian askeri karakol mevkii olarak kurulduğuna inanılan Arg-e-Bam ya da Bam kalesi, günümüze kadar gelebilmiş dünyanın en büyük kerpiç kompleksidir. Çalkantılı tarihi boyunca, özellikle Sasani (M.S. 224-637) ve Sefevi dönemlerinde (1502-1736) ticari bir dağıtım yeri ve hac merkezi olarak parladığında, birkaç kez yeniden inşa edilmiştir.
Çoğu Pers şehri modelini takip eden Bam şehrinde, yerden yüksekte bir valilik mahallesi, camilerle iç içe ikamet alanları, pazarlar, kamu binaları ve atölye çalışmaları ve tarım faaliyetleri için bölgeler bulunur. 1772'deki yıkıcı Afgan saldırısından sonra Bam halkının çoğu kaçmıştır. Sonrasında şehir askeri bir nizamiye haline gelmiş ve en nihayetinde terk edilmiştir. Antik şehir, geride 40.000 ölü bırakan ve hisar dahil, ayakta kalan mimarinin %85'ini harabeye çeviren, 26 Aralık 2003 yılında meydana gelen Richter ölçeğine göre 6.6 şiddetindeki yıkıcı depreme kadar olağanüstü bir şekilde iyi durumda korunmuştur.
Bam şehri, ana fay hattının üzerindedir ve depremlere açık bir haldedir. Son depremde zarar gören binalar özellikle rüzgar erozyonuna ve biyolojik saldırılara meyillidir ve istikrara kavuşturulmaları gereklidir. Ayrıca felaketin ve ardından gelen enkaz kaldırma çalışmalarının beklenmeyen bir sonucu olarak, tarihi bölgenin önceden düşünüldüğünden daha geniş bir alanı kapsadığını ortaya çıkaran, önceden bilinmeyen arkeolojik kalıntılar keşfedilmiştir. Aydınlatıcı olan bu bulguların şimdi istikrara kavuşturulmaları ve korunmaları gereklidir.
İran Kültürel Miras Örgütü'nün Bam'daki faaliyetleri gözlemlemek amacıyla deprem sonrasında koruyucu bir komite kurmasına ve Nisan 2004 tarihinde bölgenin koruma planı için önerilerle dolu uluslararası bir çalışma düzenlemesine karşın, Bam'ın desteklenmesi ve korunabilecek bu yapıların restore edilmesi, uzun vadeli uluslararası bir zaman, para ve teknik destek taahhüdü gerektiren büyük bir görevdir. İzleme listesi, bu çabayı desteklemeyi umut etmektedir.
|
|
|
|
|
